بنام خدا
قصر شيرين، قصری برای شيرينِ خسرو |
|
● |
«چهارقاپی»، آتشكدهای با چهار دروازه |
|
|
|
خبرنگار امرداد - آفتاب یزدانی : |
قصر شيرين، اين روزها از شهرهای مرزی ايران بهشمار ميآيد. در اين شهر، يادمانهای تاريخی و باستانی بسياری ميتوان يافت. آتشكدهای كه به آتشكدهی چهارقاپو يا چهار قاپی نامور است، يكی از همين يادگارها است، يادگارها و يادمانهايی كه گذر تاريخ و آمد و شد روزگار، هنوز نتوانسته آن را از پاي درآورد.
اين آتشكده كه البته نام آن، به درستی روشن نيست، اين روزها به «چهارقاپی» نامور است و مردم بومی، آن را به همين نام ميشناسند. قاپی يا قاپو به معنای در و دروازه است. اين آتشكده كه به گمان بسيار و بنابر مصالح به كار رفته در ساختش، به روزگار ساسانيان بازميگردد، از آن روی كه ٤ ورودی و درگاه بزرگ داشته، به چهارقاپی، آوازه يافته است.
هرچند گذر زمان و توپ و تركشهای زمان جنگ، زخمهای بسياری بر تنش گذاشته اما هنوز هم در تو در توی راهروهای آتشكده، راهروهايی با سقفهای فروريخته، ميتوان راه رفت و آسمان را ديد. در اين سازهي هزار و انديساله، ميتوان هماهنگي ايراني را با طبيعت بيشتر و بيشتر ديد. اينجا با لاشهسنگ و ملات گچ ساخته شده، چيزي كه در طبيعت پيرامونش بوده و هست، چيزي كه از طبيعت است و به طبيعت بازميگردد.
اين آتشكده، يك اتاق مربع شكل در اندازههاي 25 در25 متر است با يك سقف گنبدي كه همچون سقف راهروها، چيزي از آن برجاي نمانده است. از همهجاي اين آتشكده، آسمان آبي است و شبها، پرستاره. تنها چيزي كه از اين آتشكده برجاي مانده، گوشوارههايي در چهار گوشه است.
بنابر آنچه به دست آمده، گنبد اين بنا از آجر ساخته شده كه قطر دايرهي گنبد آن، نسبت به ديگر گنبدهاي همزمان يا نزديك به اين زمان، بزرگتر است.
آتشكدهي چهارقاپي در مجموعهاي قرار گرفته كه در آن، افزونبر آتشكده، كاخي به نام كاخ خسرو و كاخي ديگر به نام كاخ شيرين هم وجود دارد. شماری از رخدادنويسان، چنين نوشتهاند كه اين مجموعه را خسروپرويز برای همسرش، شيرين، در اين منطقهی خوش آب و هوا بنا كرده است.
اين روزها از كاخ خسرو تنها تلی از خاک ميتوان ديد و بس. آن گونه كه برخی رخدادنگاران نوشتهاند، پيشترها، به گمان بسيار، در زمان ساخت، اين مجموعه در ميانهی باغی بزرگ بودهاست، دو كاخ به همراه يک آتشكده.
شهر باستانی قصر شيرين در مرز كشور ايران و عراق، كه ساختش را به خسرو پرویز نسبت دادهاند چنان كه نوشتهاند پس از تازش تازیان به ایران به همراه كاخهای خسرو پرویز ویران شد.
ژنرال سرپرسی سایکس در کتاب تاریخ ایران، دربارهي مجموعهي كاخهای خسرو، چنين نوشته: کاخ خسرو در قصرشیرین در سمت باختری(:غربی) دامنههای زاگرس واقع و تاریخش از آغاز سدهی هفتم میلادی است. کاخ نامبرده در پارکی که محیط آن شش هزار متر است، ساخته شده است. در برخی جاها ایوانش هنوز نمودار است و آن، شش متر و نیم بلندا دارد. در این نزهتگاه بزرگ، امروزه به جز ریشههای درختان خرما و انار چیز دیگر دیده نمیشود. ولیکن نویسندگان تازی (عرب) گزارش زیباییهای این باغ و شمارهی جانوران نادر و کمیابی را که در آن آزاد میگشتند را نوشتهاند.
|
تاريخ : پنج شنبه 15 دی 1390برچسب:
چهارقاپی,
قاپ,
قاپی,
چهاردروازه,
چهارقاپو,
نزهت,
نزهتگاه,
کاخ,
کاخ خسرو,
کاخ شیرین,
رخداد,
رخدادنویسان,
رخدادنگاران,
رخدادنگار,
,